Møy Maria

Maria Møy har vore vår trufaste fylgjesvein på vandringane våre, både i Frankrike og i Spania. Og då møtte vi henne både ute i friluft, og inne i kyrkjene der ho ofte hadde eit eige altar i eit sidekapell. Eller ho hadde fått ein sentral plass i retabloet over hovedalteret. Som oftast møtte vi henne som madonnaen med barnet på fang.

Oftast var ho med lys hud, men alt i starten av vandringa vår, i Le Puy katedralen møtte vi den mørke madonnaen. Der var det ein kopi av den opphavelege og undergjerande svarte madonnaen, sidan originalen vart knust og brend av mobben under den franske revolusjonen. Den var gitt til katedralen av Ludvig IX (den heilage) i 1254, etter eit krosstog. Ei anna undergjerande svart madonna møtte eg eingong i Montserrat-klosteret, høgt oppe i stupbratte fjell utanfor Barcelona. Der såg eg og mengder av votivgåver frå dei som hadde fått hjelp.
Der er nokre fleire undergjerande svarte Madonnaer rundt om i verda, men dei eg har møtt på vandringa vår har ikkje fått det stempelet. Dei er berre mørke. Og eg undrar meg kvifor, og kvar kjem den tradisjonen frå?
I katedralen her i Santiago fann eg to stykker med noko ulik utforming.  

Om det ikkje er så mange av det svarte slaget, så er det fleire av den kruna Maria Møy med barnet. Då er ho ungjenta som fødde Gud, og er kruna som himmeldronning. Her har og barn Jesus glorie. Ikkje som ein krans, men av strålar som går ut frå hovudet. Slik vi ofte ser Moses framstilt, men der strålane ser ut som to horn i panna hans. Noko som visstnok skriv seg frå ei feil omsetting av eit hebraisk ord.

Men Maria framstilt som her ved sida har eg sett få av under vandringa, og eg er ikkje sikker kva det fortel. Er det eit bileta av ei Mariaopenberring? Eller er det Maria si himmelfart? Eg trur vel helst at det er det første sidan der og er ei knelande og tilbedande kvinne. I Fatima i Portugal var det tre born so møtte henne, men Bernadette var åleine då ho møtte Maria i ei hole i Lourdes i Frankrike. Kan det vere dette møtet som er avbilda?

I ei nisje i ein vegg ute, fann eg og Maria, denne gongen som "Mater dolorosa", smertene si mor, i ei "pieta" liknande framstilling.


Desse glimta av framstillingane med Maria Møy, frå Santiago de Compostela, avrundar eg med eit tympanum, og då ikkje frå ei kyrkje.