Isak (4)

Spjelkavik kyrkje i Ålesund er ei oktogon kyrkje, og oppe under taket i kyrkjeskipet er der ei vindaugsrekkje rundt heile romet. I 2005 vart Håkon Bleken bedt om å fylle desse 96 vindauga med glasmåleri, og han valde å bruke Bibelen sine forteljingar, frå skapinga til nyskapinga.
Så hende det at biskopen i Møre, Odd Bondevik, sette foten ned for eit av bileta. Det var for sterkt, meinte han.
Det synte ei hand som heldt ein kniv over eit barn, og ei anna hand som kom ned og rørte ved knivhanda.
Seinare endra han sitt vedtak, og glasmåleriet kom opp også i det til då tome vindauget.
Leitar eg på verdsveven etter bilete der Isak er motiv, finn eg nokre få av Isak og Rebekka, nokre få av Isak som velsignar Jakob, og mange av når Abraham er i ferd med ofre han.
Og dei gir sterke biletinntrykk.

Ofringa av Isak - Spjelkavik kyrkje

Forteljinga vidare er enkel. Gud går inn i Abraham si handling og stansar kniven. Isak vert løyst, og ein ver som har sett horna sine fast i kjerret like ved, vert teken til offer i staden. Så kjem Guds røyst  endå eingong inn og velsignar Abraham for hans tru og lydnad.
Etterpå, står det, vende Abraham attende til tenarane sine og dei drog heim til Beer-Sjeba.
Slik fekk forteljinga ein lukkeleg ende.

Eller gjorde den det?
For kvar vart det av Isak?
Det står ikkje at han fylgde med faren attende.
Ville han ikkje det?
Gjekk han i staden bort, ut i øydemarka, for å tenke igjenom det faren nær hadde gjort med han?
Eller vart ikkje kniven stogga, og ofringa derfor fullførd?
Hebr.11.19 kan tolkast til at Abraham fullenda sitt ærend på Moriafjellet, sikker i si tru på at etter ofringa hadde Gud makt til å vekkje opp Isak opp frå døden  så han fekk sonen igjen.
Det siste får eg ikkje til å samsvare med resten av fortellinga om Isak.

Både Abraham og Sara lo då dei vart varsla om sonen dei i høg alder skulle få.
Abraham leid vondt då han måtte sende sin eldste son, Ismael,  bort.
Korleis kunne han då få år seinare vere villig å ofre Isak?
Protesterte ikkje Sara med både nebb og klør mot Abraham sin galskap?

Og korleis var tilhøvet mellom  far og son etter hendinga på Moria fjell?
Var det etter den at den milde, fredsame og stillfarande Isak vart fødd?
Det kan synest som om Isak heldt avstand til faren etter hendinga. Han bur ikkje lenger i faren si storfamilie, men held seg i øydemarka i Negev. Og når Rebekka dukkar opp, så fører han henne inn i mora sitt telt, som han har arva.
Det er med sorg han i høg alder opplever striden mellom dei to gutane sine.
Men når han døyr, vert han sameint med faren i hans gravstad i Hebron.

Abraham vert ofte rosa for si tru og tillit til Gud.
Formuleringa Abraham, Isak og Jakobs Gud går ofte att.
Men kva med Isak åleine? Står det noko om hans forhold til Gud?
Ein stad får vi ei lita aning av at det var ikkje så heilt enkelt.
Det er sonen, Jakob, som gir eit lite glimt.
Det kjem når svigerfar Laban når han att, etter at Jakob rømde frå han med heile si familie,
Dei vert samde dei to, og så skal dei ofre ilag. Då er det ikkje ”Abraham og Isaks Gud” Jakob viser til, men Isak si redsle.
Hendinga hadde sett sine spor hos Isak.

Det står ikkje så mange orda om Isak, men dei som står, synest eg teiknar eit bilete av ein mann som vart merkt av den sterke opplevinga han gjekk gjennom i sine ungdoms år.
Isak tyder ”Han lo” og viser til at foreldra lo då dei fekk bodet om sonen dei skulle få.
Kanskje Isak, gjennom opplevinga, fekk ei rik glede over livet som han fekk i gåve, då Herren stogga kniven?
Vart han ein mann med eit lyst sinn, ein som lo?