Skjærtorsdag

Eg vakna opp til at snøen lava ned og dekte alt ute som kunne fortelje om ein spirande vår. Det var aprilnarr ein dag for seint, men det høvde godt til denne dagen som har namnet skjærtorsdag. Dagen til minne om at Jesus heldt sitt siste måltid saman med læresveinane sine. Så byrja då denne første av påskedagane med at all nauren er dekt av rein, kvit snø. Alt gamalt er gøymt, dekt under eit kvitt teppe.
Men kva tyder namnet? Kva er er det i namnet som knyter det til den hendinga?
Skjær kjem frå det gamalnorsk "skir", som tyder  reinsing - å verte rein, og nokon klar forbindelse til det måltidet kan vere vanskeleg å sjå.
For å finne tilknytinga må vi attende til katolsk tid her i landet. Då kunne det hende at menneske vart pålagt ei relegiøs straff av kyrkja. Dei vart lyst i bann og då utstengde frå fellesskapet i kyrkja, og kunne difor ikkje gå til messe. Men på skjærtorsdag kunne dette bannet verte løyst, for då vart det skipa to messer - gudstenester med nattverd - i kyrkjene. Den første for desse utestengde, og der vart bannet løyst, dei var erklært skira - reine, og kunne igjen få tak del  i den neste messa, kyrkjelyden si skjærtorsdagsmesse. Denne ordninga vart borte etter reformasjonen, men namnet vart hengande ved dagen inn i vår tid.
Men eg kom over eit anna namn på dagen medan eg var i Sogn, og det er det engelske namnet på dagen, og det er "Maundy Thursday". Og kva er tydinga på det namnet? Min engelskunnskap rakk ikkje fram der.
Av dei fire evangelia i Bibelen set dei tre første sjølve måltidet i fokus, der Jesus deler brød og vin med læresveinane sine. Men den fjerde, Johannes, er ikkje så oppteken av måltidet, sjølv om også han nemner det. Hjå han er det ei anna handling som er sentral, og det er Jesus si vasking av læresveinene sine føter. Og etterpå kjem Jesus sine avskilsord til dei, ord som er kalla Jesus si avskilstale. Då seier han  mellom anna; "Eit nytt bod gjev eg dykk. De skal elske kvarandre. Som eg har elska dykk, skal de elske kvarandre". På latin heiter det: "Mandatum novum do vobis ut diligatis invicem sicut dilexi vos" Og det er dette ordet mandatum som har vandra frå latin til det engelske maundy.
Skjærtordag -  Maundy Thursday - Same dag, men  to ulike namn og to ulike vektleggingar på dagen.
Har andre land namn på dagen som gir andre tydingar tru?