Ein grå novemberdag. Ute regnar det, men gradestokken viser mange plussgrader. Sjølv sit eg i stolen min og ser på småfuglane utanfor døra, dei flittige gjestane i skåla med solsikkefrø.
I gudstenesta på helgemessesøndagen i år snakka Arne prest om sorga og saknet mange har fått å bære etter dei som stod oss nær i livet, forlet oss. Dei sovna inn då døden tok dei ifrå oss, og som no har fått si grav på kyrkjegarden.
For min sin del nærmar det seg fire år etter den vonde dagen då ho forlet meg, og den djupe smerten, sorga etter tapet av henne, som hadde vore mi kjære i så mange år, vart min lodd.
Men eg fekk lov å førebu meg på det som ville kome. Det vart lovt gode prognoser i starten, men det heldt seg ikkje opp att. Det kom ein dag då meldinga var; no kan vi ikkje gjere meir, krefta har vunne kampen. Så gjekk det nokre veker til eg ein dag, hennar siste, sat ved senga og fekk halde henne i handa til ho reiste ifrå meg.
Eg kjenner meg nok litt att i den smerten som Åshild Aspenes har sett ord på i nokre vers.
Hvorfor døde du ifra meg.
Min smerte er et skrik.
Ingen ville tro
at det skulle ende slik.
Vi la alltid våre planer
Du og jeg - alltid vi
Bestandig var det oss.
Og det skulle det forbli.
Det river i mitt hjerte
Har et knusende savn
Og sjelen er i grus
Den roper ditt navn.
Hvorfor døde du ifra meg
Jeg ble ensom da du dro
Det er kaldt i halve senga
Der jeg før fant trøst og ro
Hvorfor døde du ifra meg
Jeg var slettes ikke klar
Du var alt for meg min kjære
Var mitt liv og alt jeg har.
Men tida gjekk, dagar vart til veker, månader og år. Den djupe sorga mjukna etter som tida gjekk, og i dag er det saknet etter henne eg bær med meg. Det kan til tider opplevast sterkt. Som om ho er her i romet nær meg, men døden har reist ei grense som stenger meg ute frå hennar verd der ho no er.
At ho vart borte har fyllt meg med undring over liva våre, kven er vi, kvar kom vi frå, og - kvar vi går når jordlivet vårt er over.
Vel veit eg det tekniske, ei sædcelle som møter eit egg i mors livmor, og veks der til fødestunda då barnet brutalt vert kasta ut i verda frå det varme og lune reiret det har vakse i.
Med eit skrik fylles lungene med ande og barnet startar på sitt eige sjølvstendige liv.
Vi er ein lekam, ein kropp, vi menneske, men ikkje berre det, vi har og ein Ande og ei Sjel - vi er tre i ein, og ein i tre.
Då eg sat ved senga hennar den siste stunda
såg eg kor pusten henner vart svakare og svakare, heilt til det kom ein djup pust. Så var det stilt ei lita stund, til det igjen kom eit djupt sukk, det siste. Og anden ho fekk i si fødestund forlet henne. Og lekamen hennar, kroppen byrja og stenge ned. Hjarte stogga å sende blodstraumen rundt, lungene stogga sitt arbeid, og den fine datamaskina, hjerna, byrja si nedstenging, av krets etter krets. Døden hadde overteke lekamen til mi kjære.
Og eg undrar meg. Kvar kom anden ifrå, i hennar første skrik langt attende i tida ? Den som hadde helde oppe livet i henne i alle åra ho fekk leve. Anden som hadde bore livet hennar i år etter år. Kvar vart den av?
Og sjela, ja, kva med sjela ? Etter mitt syn er sjela mi det som gjer meg til den eg er som menneske. Eit tenkande, handlande og skapande menneske., og med sine mange slags kjensler.
Men når kroppen stoggar ned og døyr. Kvar vert det av sjela. Kvar dreg ho?
Der svevar så mange tankar om det i verda sine mange trusretningar, alt frå reinkarnasjon, at ein vert atterfødd i ein ny kropp, til at det ikkje er noko meir, berre eit tomt rom, eit stort inkje.
Mi tru er nok at den døde lekamen som vert lagt i grav, får nokre år der den litt om senn blir borte Etter nokre år er der berre jord og nokre bein att å finne i grava.
Men med anden og sjela så er mi tru at dei går attende til sitt opphav, livsens kjelde, Gud.
Lat lekamen kvila med fred i si grav,
mi sjel ho er heime hos Gud, -
syng Anders Hovden i songen Ein fin liten blome.
Og der skal vi møtast igjen, atterreiste og udøyelege på den nyskapte jord der død og sorg ikkje er meir.
